Chú ý khi sử dụng thuốc Carbamazepin

Thuốc Carbamazepin được chỉ định trong các trường hợp điều trị bệnh động kinh cơn co giật toàn bộ/ cơn cục bộ, có tác dụng giảm đau do dây thần kinh tam thoa hoặc dây thần kinh lưỡi - hầu... Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng thuốc Carbamazepin 200mg.

Thuốc Carbamazepin được sản xuất với các dạng và hàm lượng như sau:

• Viên nén: Carbamazepin 200mg;
• Viên nhai: Carbamazepin 100mg;
• Viên giải phóng chậm có hàm lượng 100mg/ 200mg/ 400mg;
• Dạng hỗn dịch uống có hàm lượng 100mg/ 5ml;
• Viên đặt trực tràng với hàm lượng 125mg/ 250mg.

1.1. Chỉ định sử dụng Carbamazepin

• Điều trị bệnh động kinh: Điều trị động kinh cục bộ phức tạp như động kinh tâm thần vận động và động kinh thùy thái dương;
• Điều trị các cơn hưng cảm cấp và duy trì các rối loạn cảm xúc lưỡng cực để phòng ngừa hoặc giảm tái phát;
• Điều trị hội chứng cai rượu;
• Hỗ trợ điều trị người mắc đau dây thần kinh sinh ba tự phát và đau dây thần kinh sinh ba do biến chứng của bệnh xơ cứng rải rác;
• Điều trị bệnh thần kinh ở người mắc bệnh tiểu đường;
• Điều trị đái tháo nhạt trung ương, đa niệu và khát nhiều có nguồn gốc hormon thần kinh.

1.2. Liều lượng và cách sử dụng Carbamazepin:

Bệnh nhân khi được chỉ định sử dụng thuốc Carbamazepin phải bắt đầu từ liều thấp, sau đó tăng dần để đạt hiệu quả tốt nhất trong quá trình điều trị.

Điều trị động kinh ở người lớn:

• Giai đoạn đầu dùng liều 100 - 200mg, uống 1 - 2 lần/ ngày. Liều sẽ được tăng dần để đạt hiệu quả tối đa (từ 400mg, uống 2 - 3 lần/ ngày), có trường hợp tăng liều lên đến 1600mg hoặc thậm chí 2000mg/ ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Liều dùng ở trẻ em:

• Dưới 1 tuổi: Uống thuốc Carbamazepin 100mg hoặc Carbamazepin 200mg mỗi ngày;
• Trẻ từ 1 - 5 tuổi: Uống thuốc Carbamazepin 200mg đến 400mg mỗi ngày;
• Trẻ từ 6 - 10 tuổi: Uống thuốc Carbamazepin 400 đến 600mg mỗi ngày;
• Trẻ từ 11 - 15 tuổi: Uống thuốc Carbamazepin 600 đến 1000mg mỗi ngày.
• Trẻ nhỏ 4 tuổi hoặc dưới thường bắt đầu điều trị với liều 20 - 60mg/ ngày.

Điều trị đau dây thần kinh V:

• Thường được bắt đầu từ 200 đến 400mg/ ngày. Liều sẽ được tăng dần cho tới khi không còn triệu chứng đau (thông thường là 200mg x 3 - 4 lần/ ngày). Sau khi ổn định, liều sử dụng nên được giảm dần để đạt liều duy trì thấp nhất có thể.
• Người lớn tuổi thường bắt đầu với 100mg x 2 lần/ ngày.

Điều trị hội chứng cai nghiện rượu:

• Liều thông thường là 200mg x 3 - 4 lần/ ngày. Nếu hội chứng cai nghiện rượu nặng, có thể tăng liều đến 400mg x 3 lần/ ngày vào những ngày đầu tiên.
• Với trường hợp cần sử dụng liều cao, cần kết hợp Tegretol với thuốc an thần/ thuốc ngủ như Clomethiazol, Chlordiazepoxide. Khi qua giai đoạn cấp tính, tiếp tục điều trị chỉ định với Tegretol.

Điều trị cơn hưng cảm và phòng ngừa trạng thái lưỡng cực:

• Thường được chỉ định từ 400 - 600mg/ ngày, chia từ 2 - 3 lần.
• Trong trường hợp cơn hưng cảm cấp tính, cần tăng liều nhanh chóng. Đối với việc phòng ngừa rối loạn cảm xúc lưỡng cực, cần tăng liều nhỏ dần để đạt hiệu quả tốt nhất.

Chống chỉ định sử dụng Carbamazepin trong những trường hợp sau:

• Bệnh nhân có dấu hiệu rối loạn truyền nhĩ - thất;
• Bệnh nhân mắc chứng suy tủy xương;
• Bệnh nhân đang được điều trị loạn chuyển hóa porphyrin;
• Bệnh nhân quá mẫn với carbamazepin hoặc thuốc chống trầm cảm ba vòng.

Thận trọng khi sử dụng Carbamazepin trong những trường hợp sau:

• Bệnh nhân mắc suy gan, suy thận;
• Bệnh nhân mắc các bệnh lý về tim;
• Bệnh nhân có tiền sử rối loạn về huyết học (phải theo dõi công thức máu trước và trong quá trình điều trị);
• Bệnh nhân có phản ứng da;
• Bệnh nhân mắc glôcôm;
• Bệnh nhân đang mang thai hoặc cho con bú.

Khi sử dụng thuốc Carbamazepin, cần tránh ngừng thuốc đột ngột, không sử dụng đồng thời với thuốc ức chế monoamine oxidase (IMAO) và chỉ sử dụng sau khi đã ngừng IMAO ít nhất 15 ngày.

Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc:

• Dấu hiệu về thần kinh: Chóng mặt, đau đầu, mất cân bằng, ngủ gà, mệt mỏi, hội chứng song thị;
• Rối loạn tiêu hóa: Bệnh nhân cảm thấy đau bụng, buồn nôn, nôn;
• Trên da: Các dấu hiệu dị ứng;
• Rối loạn huyết học: Giảm bạch cầu, bạch cầu hạt, tiểu cầu, thiếu máu;
• Các bệnh lý về gan: Viêm gan, vàng da, ứ mật,...;
• Bệnh lý về tim mạch: Rối loạn nhịp tim, tăng hoặc hạ huyết áp, viêm huyết khối tĩnh mạch,...;
• Bệnh về đường tiết niệu - cơ quan sinh dục: Viêm hoặc suy thận, rối loạn chức năng thận, rối loạn tình dục;
• Bệnh về giác quan: Rối loạn vị giác, đục thủy tinh thể, viêm kết mạc,...;
• Bệnh về cơ xương khớp: Đau khớp, đau cơ, chuột rút,...;
• Hội chứng Stevens Johnson.

Các tác dụng phụ này thường xảy ra nhiều hơn ở bệnh nhân kết hợp điều trị với Tegretol và dùng liều ban đầu cao hoặc ở người cao tuổi.

Carbamazepin là thuốc chỉ được kê đơn, vì thế trước khi sử dụng, hãy chắc chắn bạn đã được tư vấn từ bác sĩ. Hy vọng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích về công dụng, liều lượng và lưu ý khi sử dụng Carbamazepin.