Colistin - Vũ khí cuối cùng chống vi khuẩn siêu kháng thuốc

Thuốc kháng sinh Colistin được phát hiện từ năm 1949, trước đây đã không còn được sử dụng nhiều cho người do độc tính cao với thận và sự xuất hiện của các kháng sinh thay thế an toàn hơn. Tuy nhiên, với sự gia tăng mạnh mẽ của bệnh lý nhiễm trùng do các chủng vi khuẩn Gram âm siêu kháng thuốc như Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter baumannii, Klebsiella pneumoniae, E.coli gây nhiễm trùng máu và viêm phổi ở người bệnh được thở máy tại các khoa hồi sức tích cực, colistin có thể được sử dụng trong một số trường hợp.

Colistin thuộc nhóm kháng sinh nào? Đây là kháng sinh có cấu trúc đại phân tử lipopeptid lưỡng cực, thuộc nhóm polymyxin, không hấp thụ qua đường tiêu hóa. Để giảm nguy cơ độc tính khi dùng tiêm, colistin được sản xuất ở dạng tiền thuốc natri colistin methanesulfonat không có hoạt tính hay còn được gọi là natri colistimethat (CMS). Sau khi vào cơ thể, tiền chất sẽ được thủy phân để tạo thành colistin có hoạt tính.

Colistin - Vũ khí chống vi khuẩn đa kháng và siêu kháng thuốc ở vi khuẩn Gram âm

Do độc tính cao đối với thận, colistin chỉ nên được dùng cho người bị nhiễm khuẩn do vi khuẩn Gram âm đa kháng thuốc. Thuốc thường được sản xuất dưới dạng tiền thuốc CMS trong lọ bột pha tiêm. Có hai đơn vị quy ước chính về liều lượng của CMS bao gồm: đơn vị quốc tế (UI) và đơn vị mg colistin dạng hoạt tính. Tuy nhiên, trên nhãn sản phẩm thuốc tiêm, có thể trình bày dưới dạng đơn vị quốc tế hoặc mg colistimethat, dễ gây hiểu lầm. Thực tế, 1 triệu đơn vị (MUI) tương đương với 80mg CMS và tương đương khoảng 33,3mg colistin có hoạt tính. Liều dùng sẽ được tính toán theo cân nặng và chức năng thận của người bệnh, thông thường không quá 5 mg/kg và sử dụng qua đường truyền tĩnh mạch.

Độc tính cao đối với thận và thần kinh là các tác dụng không mong muốn thường gặp khi sử dụng colistin. Ngoài ra, có thể xảy ra các phản ứng dị ứng, đau tại vị trí tiêm, độc tính trên thính giác và sốt do thuốc. Độc tính trên thần kinh có thể biểu hiện bằng nhiều triệu chứng như yếu cơ, liệt mặt và ngoại vi, khó nuốt, mất điều vận, điếc một phần, sụp mí mắt, nhìn mờ, hoa mắt, lẫn lộn, ảo giác, co giật và hiếm khi ức chế thần kinh cơ gây liệt cơ hô hấp. Độc tính thận có thể biểu hiện qua giảm thải creatinin, protein niệu, trụ niệu và thiểu niệu, có thể hồi phục sau khi ngừng thuốc hoặc cần hỗ trợ bằng lọc máu. Mặc dù có độc tính cao, colistin vẫn là một trong những vũ khí chống lại vi khuẩn đa kháng và siêu kháng thuốc, vì vậy việc điều chỉnh liều dùng và theo dõi chức năng thận rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng thuốc.

Truy cập website của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Minprice để cập nhật thông tin sức khỏe, dinh dưỡng và làm đẹp, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.