Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Tuyết Mai - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Minprice Hải Phòng.
Đối với nam giới trải qua suy giảm testosterone, việc bổ sung testosterone là quan trọng vô cùng. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện liệu pháp testosterone cho nam giới. Ngoài lợi ích của bổ sung testosterone, liệu pháp này liệu có mang theo những rủi ro tiềm ẩn nào không?
“Liệu pháp bổ sung testosterone” là cái tên không quá mới mẻ đối với nam giới có lượng testosterone giảm thấp. Tuy nhiên, có rất nhiều quan niệm sai lầm xoay quanh vấn đề áp dụng điều trị. Thậm chí nó còn được xem là phương pháp chống lão hóa toàn diện đối với các quý ông đứng tuổi. Tuy nhiên, lợi ích của liệu pháp testosterone đối với khả năng ngăn ngừa lão hóa là chưa hề rõ ràng và thiếu căn cứ để xác định. Hơn nữa, một số thông tin còn cho rằng liệu pháp này tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với sức khỏe. Vậy sự thật là gì?
1. Vai trò của testosterone ở nam giới
Testosterone là một loại hormone được sản xuất chủ yếu trong tinh hoàn. Testosterone có vai trò quan trọng đối với sức khỏe nam giới và liên quan mật thiết đến:
- Mật độ xương
- Sự phân phối chất béo
- Sức mạnh và khối lượng cơ bắp
- Tóc và lông trên cơ thể
- Quá trình sản xuất hồng cầu
- Ham muốn tình dục
- Sự sản xuất tinh trùng
Khi lượng testosterone giảm, cánh mày râu sẽ gặp phải các vấn đề liên quan đến những chức năng kể trên. Lúc này, việc thực hiện liệu pháp testosterone cho nam giới có thể giúp cải thiện tình trạng đáng kể.
2. Sự thay đổi nồng độ testosterone theo độ tuổi
Nồng độ testosterone thường đạt đỉnh trong độ tuổi thiếu niên, trước khi trưởng thành (giai đoạn dậy thì). Khi bạn già đi, mức độ testosterone sẽ giảm dần, thường giảm khoảng 1% mỗi năm sau tuổi 30 hoặc 40. Tuy nhiên, cần phải xác định chính xác xem nồng độ testosterone suy giảm là do ảnh hưởng của lão hóa hay bắt nguồn từ nguyên nhân khác liên quan đến bệnh lý (suy chức năng tuyến sinh dục nam, hay mãn dục nam).
Đối với nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý, cơ thể không thể sản xuất một lượng testosterone bình thường, do có vấn đề rối loạn trong tinh hoàn hoặc tuyến yên (nơi kiểm soát hoạt động sản xuất testosterone của tinh hoàn). Liệu pháp thay thế testosterone có thể cải thiện các dấu hiệu và triệu chứng gây ra bởi testosterone thấp. Trong quá trình thực hiện liệu pháp, testosterone được đưa vào cơ thể dưới dạng tiêm, dạng viên, miếng dán hoặc gel.
3. Suy giảm testosterone ở nam giới có gây ra lão hóa?
Không hẳn! Hầu hết các quý ông sẽ xuất hiện nhiều dấu hiệu khác nhau khi bước vào độ tuổi chiều muộn. Một vài dấu hiệu trong đó có thể xảy ra do nồng độ testosterone suy giảm tự nhiên, bao gồm:
- Thay đổi chức năng sinh dục: Giảm ham muốn tình dục, ít xảy ra cương cứng tự phát (cương trong khi ngủ) và nhiều khả năng dẫn đến vô sinh.
- Ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ: Đôi khi tình trạng testosterone thấp gây ra mất ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ.
- Thay đổi về thể trạng: Giảm lượng cơ, tăng lượng mỡ trong cơ thể, giảm mật độ xương, giảm sức mạnh và khối lượng cơ bắp. Nam giới suy giảm testosterone thường có hiện tượng vú to, mềm, rụng tóc và bị mất một phần lông trên cơ thể. Bên cạnh đó, tình trạng giảm năng lượng, suy kiệt, mệt mỏi cũng có thể xảy ra.
- Thay đổi về cảm xúc: Giảm động lực làm việc, giảm tự tin, cảm thấy buồn hoặc chán nản, khó khăn trong việc tập trung hoặc ghi nhớ mọi thứ.
Bên cạnh testosterone, một số dấu hiệu và triệu chứng trên đây có thể gây ra bởi nhiều yếu tố khác, bao gồm tác dụng phụ của thuốc, hội chứng ngưng thở khi ngủ, tắc nghẽn đường hô hấp, các vấn đề về tuyến giáp, bệnh tiểu đường, chứng trầm cảm...
Xét nghiệm máu là cách duy nhất để xác định nồng độ testosterone là thấp hay bình thường. Khi đã chẩn đoán chính xác nguyên nhân do suy giảm testosterone, thì việc điều trị với liệu pháp testosterone cho nam giới sẽ giải quyết những triệu chứng kể trên.
4. Liệu pháp testosterone có giúp đàn ông trẻ lại và khỏe mạnh hơn?
Bổ sung testosterone giúp đẩy lùi sự suy giảm chức năng sinh dục nam. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy liệu pháp testosterone giúp đàn ông lớn tuổi trẻ lại và mạnh mẽ hơn.
Trên thực tế, mặc dù có một số người tin rằng liệu pháp testosterone cho nam giới có thể giúp họ cảm thấy trẻ hơn và mạnh mẽ hơn khi về già, nhưng một vài nghiên cứu lại cho kết quả ngược lại, không chắc chắn. Chẳng hạn như trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã chứng minh được rằng, những người đàn ông khỏe mạnh dùng thuốc bổ sung testosterone có tác dụng tăng cường khối cơ bắp, nhưng lại không tăng sức mạnh của cơ.
5. Rủi ro của liệu pháp testosterone đối với quá trình lão hóa tự nhiên
Ngoài lợi ích bổ sung hormone sinh dục nam, liệu pháp testosterone cũng mang đến nhiều rủi ro. Điều này bao gồm:
- Tăng nguy cơ ngưng thở khi ngủ - một vấn đề nghiêm trọng liên quan đến giấc ngủ.
- Gây mụn trứng cá và vấn đề về da.
- Kích thích sự phát triển của tế bào tuyến tiền liệt lành tính và có thể ảnh hưởng đến tuyến tiền liệt ung thư.
- Phát ban ngực và vú to.
- Hạn chế sản xuất tinh trùng hoặc co rút tinh hoàn.
- Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch sâu.
Ngoài ra, liệu pháp testosterone cũng có thể gây ra các vấn đề về tim mạch, mặc dù chưa có chứng cứ chính xác.
6. Nên thảo luận với bác sĩ về liệu pháp testosterone
Nếu bạn muốn biết liệu pháp testosterone có phù hợp với bạn hay không, hãy thảo luận chi tiết với bác sĩ, đặc biệt là về rủi ro và lợi ích của phương pháp này. Thường, bác sĩ sẽ kiểm tra nồng độ testosterone của bạn ít nhất hai lần trước khi đưa ra quyết định về liệu pháp thay thế hormone.
Đối với những bệnh lý gây suy giảm testosterone, liệu pháp bổ sung testosterone có thể là lựa chọn. Tuy nhiên, nếu vấn đề là do quá trình lão hóa tự nhiên, thì liệu pháp testosterone không được khuyến khích.
Ngoài ra, có nhiều cách khác để bổ sung testosterone mà không cần thực hiện liệu pháp. Bạn có thể áp dụng những biện pháp tự nhiên, an toàn như duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối, giảm cân, tập thể dục, và thể dục thể thao.
\nĐể đặt hẹn tại viện, vui lòng gọi số\nHOTLINE\nhoặc đặt hẹn trực tuyến TẠI ĐÂY.\nTải và đặt lịch hẹn tự động qua ứng dụng MyMinprice để quản lý lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên điện thoại của bạn.
Tham khảo: Mayoclinic.org