Biếng ăn ở trẻ là hiện tượng trẻ giảm hoặc mất hứng thú ăn, dẫn đến việc không đáp ứng đủ lượng thức ăn cần thiết cho sự phát triển của cơ thể. Tình trạng biếng ăn kéo dài có thể tác động đến sự phát triển cả về tầm vóc của trẻ.
1. Vì sao trẻ hay từ chối ăn?
Tình trạng biếng ăn có thể biểu hiện ở nhiều mức độ, từ việc ăn ít hơn so với bình thường đến việc trẻ từ chối ăn một cách hoàn toàn, thậm chí có cảm giác sợ hãi hoặc buồn nôn khi đối diện với thức ăn. Một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:
1.1. Chế độ dinh dưỡng không cân đối hoặc ăn dặm quá sớm
Một số phụ huynh cho trẻ ăn dặm quá sớm hoặc cung cấp một khẩu phần ăn thiếu cân đối, thiếu các nhóm thực phẩm quan trọng như protein, chất béo, tinh bột và khoáng chất. Hành động này có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin nhóm B và khoáng chất, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa thức ăn, gây ra tình trạng lười ăn, chậm tăng cân,...
1.2. Sự biến đổi sinh lý hoặc tình trạng bệnh của trẻ
- Các thay đổi về sinh lý trong quá trình phát triển của trẻ như biết lật, biết ngồi, bắt đầu bò, tập đi,... đều có thể là nguyên nhân khiến trẻ trở nên biếng ăn.
- Vấn đề mọc răng, viêm nhiễm vùng miệng, hoặc sâu răng có thể gây đau rát khi ăn, làm cho trẻ từ chối thức ăn.
- Những rối loạn về chức năng tiêu hóa như loạn khuẩn đường ruột hoặc thiếu enzym tiêu hóa có thể khiến trẻ cảm thấy đầy bụng, khó tiêu hóa, và do đó, trở nên biếng ăn.
Biếng ăn ở trẻ có thể gặp khi bé dùng kháng sinh kéo dài, uống viên sắt, uống vitamin A, vitamin D quá liều- Trẻ có thể biếng ăn khi đối mặt với nhiễm ký sinh trùng (như giun, sán) hoặc các vấn đề về đường hô hấp như viêm nhiễm họng, amidan, phế quản, hoặc phổi. Trong trường hợp này, trẻ thường không có cảm giác đói hoặc muốn ăn.
- Việc sử dụng kháng sinh trong thời gian dài, hoặc sử dụng quá liều sắt, vitamin A, vitamin D cũng có thể dẫn đến tình trạng biếng ăn.
1.3. Thói quen ăn uống do cha mẹ tạo ra
- Thói quen biếng ăn của trẻ có thể xuất phát từ việc món ăn không hấp dẫn hoặc việc lặp lại quá nhiều món hoặc nguyên liệu nấu ăn.
- Việc phụ huynh không thiết lập thời gian ăn cố định hoặc cho trẻ ăn quá nhiều đồ ăn vặt, bánh kẹo trước bữa ăn cũng có thể khiến trẻ không bao giờ cảm thấy đói, từ đó trở nên biếng ăn hoặc ăn ít trong bữa chính.
- Việc trẻ xem ti vi, chơi điện tử,... trong khi ăn có thể gây mất tập trung, ăn chậm, tạo cảm giác no mà trẻ không muốn ăn thêm dù chưa ăn đủ.
- Không kiểm soát được lượng thức ăn hoặc số lượng bữa ăn có thể làm cho việc ăn trở nên không hợp lý, quá ít hoặc quá nhiều.
1.4. Yếu tố tâm lý
- Cha mẹ áp đặt trẻ ăn bằng cách trừng phạt, la hét, buộc trẻ ăn hết định mức. Đôi khi, cha mẹ yêu cầu ăn quá nhiều so với khả năng của trẻ, dẫn đến trẻ ngậm thức ăn, nôn ói hoặc phản kháng. Theo thời gian, trẻ sẽ phát triển sợ ăn và dẫn đến tình trạng biếng ăn.
- Trẻ có thể đột ngột biếng ăn khi có sự thay đổi về môi trường, giờ ăn, nơi ăn, hoặc người cho ăn. Đặc biệt là trẻ phải xa bố mẹ, ông bà,... sẽ trải qua thay đổi tâm trạng, cảm giác hờn dỗi và từ chối ăn.
- Phụ huynh cư xử lạnh lùng với trẻ có thể khiến bé từ chối ăn để phản kháng.
2. Hậu quả của tình trạng biếng ăn kéo dài
Biếng ăn có thể gây ra tình trạng trẻ phát triển chậm. Trung bình, trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên chỉ tăng khoảng 100 – 200g/tháng. Nếu không can thiệp kịp thời, tình trạng biếng ăn có thể dẫn đến suy dinh dưỡng từ nhẹ đến nặng. Hệ thống miễn dịch của trẻ suy giảm, làm cho bé dễ mắc bệnh và tình trạng biếng ăn càng trở nên nghiêm trọng.
Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng nặng, có thể ảnh hưởng xấu tới sự phát triển chiều cao sau này. Trẻ biếng ăn cũng có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng thể còi cọc với tầm vóc thấp bé và quá trình phục hồi dinh dưỡng sẽ khó khăn, kéo dài hơn so với trẻ bị chán ăn nhẹ.
Biếng ăn là vấn đề phức tạp, xuất phát từ nhiều nguyên nhân và ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của trẻ. Phụ huynh cần xác định và khắc phục những nguyên nhân gây biếng ăn, kết hợp nhiều biện pháp điều trị dưới sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
Biếng ăn sẽ khiến trẻ chậm tăng cânNếu tình trạng biếng ăn kéo dài, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ chứa lysine, các khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B để đảm bảo nhu cầu dưỡng chất. Cha mẹ cũng có thể áp dụng việc bổ sung chất qua thức ăn và thực phẩm chức năng có nguồn gốc tự nhiên để bé dễ hấp thụ. Tuy quan trọng nhất là việc cải thiện tình trạng của bé phải diễn ra trong thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng một lúc hoặc thay đổi liên tục trong thời gian ngắn có thể làm cho hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi và không tốt. Vì vậy, cha mẹ phải kiên nhẫn và kiên trì hỗ trợ con, đồng thời thường xuyên cập nhật thông tin hữu ích về chăm sóc sức khỏe trẻ trên website minprice.com.